Ik vind het belangrijk dat de mensen achter mijn eten eerlijk behandeld worden. Maar wat is dat eigenlijk, eerlijk? Om daar achter te komen ga ik samen met Nelleke de straat op. Wat hebben Rotterdammers te zeggen over een eerlijke behandeling van de mensen die ons eten maken?
Dit is de tweede aflevering van mijn zoektocht. Naar het overzicht.
In het kort
Samen met Nelleke bevraag ik het winkelend publiek in Rotterdam: wat is een eerlijke behandeling van de mensen die ons eten maken? Consumenten vinden de makers van hun eten belangrijk. “Zij staan aan het begin van het proces. Zonder hen heb ik geen eten.” Maar vrijwel iedereen heeft moeite te bedenken hoe een eerlijke behandeling er uit zou moeten zien. “Wat een moeilijke vraag!” Dat is de reactie die we het vaakst krijgen.
Ik wil er zeker van zijn dat de mensen achter mijn eten eerlijk behandeld worden. Alleen: eerlijkheid wordt al snel een definitiekwestie. Wat is dat eigenlijk, eerlijk? Ik heb er zelf een mening over, maar ik ben juist benieuwd of deze vraag ook buiten mijn eigen hoofd leeft.
Maurice van der Spek
Samen met Nelleke ga ik op zoek naar een antwoord op die vraag: wat is een eerlijke behandeling van de mensen achter ons eten? Daarover ga ik met verschillende groepen mensen in gesprek. En begin vandaag simpelweg op straat, bij de consument.
In gesprek, samen met Nelleke
Vandaag word ik vergezeld door Nelleke. Zij wil mee omdat de wereld achter ons eten voor haar nog één groot vraagteken is, terwijl ze openheid erover juist erg belangrijk vindt.
Nelleke: “Ik vind het belangrijk dat er duidelijkheid komt over de herkomst van de courgette die ik gebruik voor mijn pasta. Ik wil weten waar mijn groenten precies vandaan komen, onder welke omstandigheden ze zijn geteeld en hoe de mensen erachter ze hebben geproduceerd. Ik loop er tegenaan dat ik niet weet wat er nou precies gebeurt; het is één groot geheim voor me. Terwijl het me tegelijkertijd zo bezighoudt. Het schuurt, en dat maakt dat ik mee wil op reis.”
In het centrum van Rotterdam benaderden we zo’n twintig à vijfentwintig mensen en kregen welgeteld negen reacties los. Een greep uit de antwoorden:
“Zonder de mensen die ons eten maken, hebben wij geen eten. Zij staan aan het begin van het productieproces. Het is belangrijk dat zij goed behandeld worden – daar wordt ons eindproduct alleen maar beter van.”
“Een eerlijke behandeling betekent dat de mensen die ons eten maken krijgen waar ze voor werken. Dat ze terugverdienen waar ze vroeg voor opstaan, waar ze hun tijd in steken. Dat ze hun kosten eruit kunnen halen en er winst aan overhouden. Zodat ze er het liefst met een extraatje van kunnen leven. En ze eindelijk kunnen zeggen: ‘ik doe het ergens voor.’”
“Als je kijkt naar de manier hoe eten wordt gemaakt denk ik niet echt dat de mensen erachter helemaal eerlijk zijn over waar het allemaal vandaan komt. Ik geloof het niet als ze zeggen dat het allemaal biologisch is. Ik denk ook niet dat dit mogelijk is, dit zou veel te duur worden.”
“Als je een product consumeert is het belangrijk om erbij stil te staan waar het vandaan komt. Zo ben ik af en toe bezig met biologisch eten. Het is iets waar ik op let, maar niet altijd, want het is ook duur.”
Laat je je e-mailadres achter? Dan houd ik je op de hoogte van mijn zoektocht.
Een gevarieerd beeld
Wat mij betreft leverde onze middag een heel gevarieerd beeld op. Interessant om te zien hoeveel mensen schuchter reageren wanneer je hen op camera om een reactie vraagt. Mensen hebben haast of gewoon geen zin. Jongeren lijken makkelijker te reageren dan ouderen.
Toch hadden we ook het idee dat een deel niet wilde reageren omdat onze vraag te confronterend was. Met de mensen die wél reageerden, hebben we open en eerlijke gesprekjes gehad. Ook al stel je zo’n vraag helemaal uit het niets, mensen blijken er toch ideeën bij te hebben.
Doe dan een duit in het zakje van de maker ervan…
…of deel mijn zoektocht:
Mijn eigen vooroordeel
Wat ook in deze middag meekwam, is mijn eigen vooroordeel. Van sommige voorbijgangers verwachte ik weinig interessants te horen, besefte ik achteraf. Waarna ik meerdere keren omver ben geblazen door iemands weldoordachte antwoord.
Van consumenten die hier voor het eerst over nadenken tot aan complete uiteenzettingen over de impact van een vrijemarkteconomie: we hebben iets in gang gezet én we hebben zelf iets geleerd.