Hoe heeft de Poolse champignonsector in zo’n korte tijd zo groot kunnen groeien? En welke rol spelen Europese subsidies en de inleen van Oekraïense arbeidskrachten daarbij? Die vragen stel ik aan topambtenaar Marian Borek op het Poolse ministerie van landbouw.

Nederlandse champignonkwekers voelen zich bedreigd door hun Poolse collega’s. Die bedreiging is voor een belangrijk gedeelte gestoeld op goedkope arbeidskrachten die Poolse kwekers zouden inhuren uit Oekraïne. Ik bezoek een aantal kwekerijen in het gebied tussen Warschau en Wit-Rusland om uit te zoeken in hoeverre Oekraïense plukkers een concurrentievoordeel creëren voor hun bazen.

Na jaren van omstreden arbeidsomstandigheden begint de champignonsector na 2010 uit het dal te krabbelen. Een zelf opgericht keurmerk voor eerlijke betaling en goede huisvesting van buitenlandse plukkers doet de sector bewegen richting een eerlijke prijs voor champignons. Tot supermarkt Jumbo een einde maakt aan die opwaartse ontwikkeling. “Voor altijd” verlaagt de keten de prijs van champignons. En zet een trend waar andere supermarkten in volgen.

Ik ontdek dat biologische champignons duurder zijn met een reden. Maar daarmee is de prijs van gangbare champignons nog niet verklaard. Dus stel ik mijn vraag opnieuw maar andersom: hoe kan het dat gangbare champignons zo extreem veel goedkoper zijn dan biologische?

Dat is mijn beginvraag. Biologische producten worden iedere stap in de keten een beetje duurder dan hun gangbare tegenhangers. Dit komt omdat ieder aspect van een eindproduct, van grondstof tot verpakking, biologisch gecertificeerd moet zijn. Alles bij elkaar opgeteld kan dat aan het eind van de rit een behoorlijk verschil maken in de prijs die je als consument betaalt. Is dat het waard? Je leest het in dit artikel.